Resim yorumlama, çocuklarla ya da yetişkinlerle çalışırken içsel dünyaya dair ipuçları sunabilen güçlü bir araçtır. Ancak bu kavram, özellikle sanat terapisi bağlamında yanlış anlaşılmaya oldukça açıktır. Bu yazıda, sanat terapisi sürecinde resim yorumlamanın nasıl bir yer tuttuğunu ve terapistlerin bu konuda nasıl bir yaklaşım benimsediğini ele alacağız.
Sanat Terapisinde Resim Yorumlama Ne Anlama Gelir?
Sanat terapisinde resim yorumlama, klasik anlamda bir analiz ya da tanı koyma süreci değildir. Terapistler, danışanın çizdiği resmi belli sembollere göre “yorumlamak” yerine, bu görselin kişisel anlamına odaklanırlar.
Örneğin, bir çocuk resmi çizdiğinde terapist bu resmi “şu sembol şu anlama gelir” şeklinde çözümlemez. Onun yerine şu gibi sorular yöneltebilir:
- Bu resmi çizerken ne düşündün?
- Bu karakter kim?
- Bu renkler sana ne hissettirdi?
Bu sayede resme yapılan yorum, danışanın kendi içgörüsünü geliştirmesi için bir araç hâline gelir.
Klasik Resim Yorumlama ile Sanat Terapisi Arasındaki Fark
Kimi zaman sanat terapisi, projektif testlerle (örneğin Ev-Ağaç-İnsan testi) karıştırılabilir. Bu testlerde çizimler belirli kriterlere göre yorumlanır ve bazı psikolojik özellikler hakkında çıkarım yapılabilir. Ancak sanat terapisi bu yaklaşımdan farklıdır.
Sanat terapisinde:
- Yorumlama, uzmanın bilgisine göre değil, danışanın deneyimine göre yapılır.
- Sembol sabit değildir; herkes için aynı figür farklı anlamlar taşıyabilir.
- Danışanın süreci, resmi kadar önemlidir.
Tüm Sanat Terapilerinde Resim Yorumlama Var mı?
Her sanat terapisi seansında mutlaka bir yorumlama süreci yer almaz. Bazı terapilerde sözel açıklama yapılmaz; çizim sadece bir duygunun dışavurumu olarak bırakılır. Diğer yaklaşımlarda ise, terapist danışanı duygularını keşfetmeye yönlendirecek şekilde sorular sorabilir.
Burada önemli olan, yorumlamanın danışanın iç dünyasına zarar vermeyecek şekilde ve onun hızında ilerlemesidir.
Sonuç: Sanat Terapisindeki Yorum, Anlam Aramaktır
Sanat terapisi bağlamında resim yorumlama, tahmin yürütmek ya da sembolleri analiz etmek değildir. Bu süreç, kişinin kendi duygularına, yaşantılarına ve içsel deneyimine dair farkındalık kazanmasına aracılık eder. Yani terapist resmi “yorumlamaz”; danışanla birlikte anlamını keşfeder.
